Interesse? Neem contact op
10 Apr
,
2025
Introductie in de ‘ontwerpende aanpak’
In dit eerste blog kijk ik terug op een van mijn eerste ervaringen met de ontwerpende aanpak zoals ik die nu nog steeds gebruik met Sketchy Business.
Toen ik ooit, in een ver verleden,begon aan de opleiding industrieel ontwerpen, dacht ik dat ik product ontwerper wilde worden. Ik hield van tekenen, ik hield van techniek, en deze opleiding combineerde dat op een perfecte manier.
Gedurende mijn studie werd me duidelijk dat ik het toch niet zo interessant vond hoe de homeknop van de nieuwste mobiele telefoon er precies uit moest gaan zien, of hoe een melkverpakking nog gebruiksvriendelijker gemaakt konden worden. In bepaalde context zijn dit zekerbelangrijke ontwerpvragen, maar ik werd er niet echt warm of koud van.
De aanpak die ik me tijdens mijnstudie had eigen gemaakt, een ontwerpende aanpak, daar was ik echter wel heel enthousiast over. Al tijdens mijn afstudeeronderzoek naar de beleving van publieke ruimtes bij ProRail ontdekte ik dat de gebruiker centraal stellen eigenlijk helemaal niet zo vanzelfsprekend en gemakkelijk was als ik tijdens mijn studie dacht.
Maar ik ontdekte ook waarom niet. De werkelijkheid in veel organisaties wordt beïnvloed door allerlei ingewikkelde interne en externe factoren die afleiden van het uiteindelijke doel, in dit geval een prettige publieke ruimte van een nieuw te bouwen station. Het is helemaal niet zo gemakkelijk om dat einddoel in beeld te houden. Ik bleek als ontwerper echter ook een verschil te kunnen maken, en dat zat voor een grootdeel in mijn aanpak.
Samen komen (cocreatie)
Ik organiseerde een ontwerpsessie waarbij alle betrokken partijen samenkwamen; gemeente, spoorbeheerder, treinvervoerder, ingenieursbureau en busvervoerder. We gingen samen, ondersteund met de juiste beelden, in gesprek over het gemeenschappelijke doel en de (menselijke) behoeftes die daar aan ten grondslag lagen. En ondanks dat het maar een korte sessie was, hadden alle stakeholders elkaar gesproken en leren kennen. Dit leidde direct tot concrete verbeteringen in het ontwerp van het station die ook daadwerkelijk zijn gerealiseerd.
Dingen in beeld brengen (verbeeldingskracht)
Vooraf had ik diverse beelden gemaakt en verzameld; plattegronden van de omgeving, schetsen van het stationsontwerp, inclusief looproutes en verbeeldingen van verschillende theoretische modellen uit de omgevingspsychologie. Het maakte de communicatie tussen de deelnemers veel makkelijker en het werd voor alle deelnemers veel eenvoudiger om het ontwerp te snappen en om met verbeteringen te komen.
Veel proberen en testen (iteratiefwerken)
Ter plekke maakten we nieuwe schetsen van het ontwerp, gebaseerd op de inzichten die we met elkaar opdeden. Deze prototypes belichaamden als het ware de collectieve intelligentie van de groep en stelden ons in staat om als teams snel tot nieuwe oplossingen te komen. Zo waren we continu aan het leren en verbeteren.
Mijn afstudeerbegeleider bij ProRail destijds heeft mij tijdens dit proces enorm geholpen. Ze stuurde me de organisatie door om met veel verschillende mensen te spreken en zo verschillende perspectieven op te halen. Ze hielp me met het organiseren van de ontwerpsessie en zorgde ervoor dat alle partijen aanwezig waren. Ze wees me erop hoe de belangrijkste dingen vaak worden gezegd in de pauze bij de koffieautomaat. Het was voor mij een prachtig voorbeeld van goed opdrachtgeverschap.
Mijn afstudeeronderzoek bleek een vormende ervaring waarbij ik de waarde van mijn ontwerpende aanpak in de praktijk heb mogen ervaren. Cocreatie, verbeeldingskracht en iteratief werken vormen ook nu in mijn werk met Sketchy Business de basis. In de komende artikelen zal ik aan de hand van een aantal voorbeelden laten zien wat dat kan opleveren.
